Jouw club voor al wie meer wil weten over kunst en design.
Guillaume Van Moerkercke vervaagt de zwartheid
Guillaume Van Moerkercke is beeldend kunstenaar en binnenhuisarchitect van beroep. Tijdens zijn carrière is hij altijd blijven tekenen, maar hij begon deze techniek pas de laatste drie jaar te onderzoeken als een echte artistieke praktijk.
Guillaume legt herinneringen vast terwijl hij op straat, in verschillende steden of plaatsen zit. Het proces van tekenen in een schetsboek is voor hem een manier van vastleggen van het moment. Dit om later herinneringen op te halen of opnieuw te beleven , of zelf te creëren . Uiteindelijk vertaalt hij een selectie momenten bij hem thuis, in zijn bescheiden kelder als atelier, deze gevangen deeltjes van de tijd in een houtskool tekening.
Op het eerste gezicht lijken Guillaume’s doeken van veraf op zwarte en vlakke tekeningen. Maar als men dichterbij komt, kan men lijnen, vormen, licht en duisternis onderscheiden. Uiteindelijk, als men er langer naar staart, onthullen de lijnen zich nog meer, en is men in staat de tekening te begrijpen, of het nu een persoon is, een architectonisch uitzicht, of een object. Het wekt een gevoel op die je kan vergelijken men net het licht uit doen, je ogen dienen enkele minuten te wennen aan het donker, maar stap voor stap begin je nuances te zien in het donker, en kan je vaag de ruimte nog zien.
Voor Guillaume duren herinneringen niet eeuwig, ze bestaan zolang we ze vertellen, of verbeelden. Toch zullen ze op een dag vervagen, en zo de tekeningen ook. Ze verdwijnen en verschijnen voortdurend, afhankelijk van hoe je ze bekijkt. Elke tekening gaat verder dan een visuele weergave van een omgeving, het is een vertaling van het proces van herinneren en vergeten in de hoop nooit een 100% zwart vlak te moeten tekenen. Als symbool voor een vergeten herinnering…
Om deze reden besluit hij de tekeningen niet te fixeren. Ze zullen ook vervagen met de tijd, en op een dag zal men misschien niet meer in staat zijn om ze te gewaarworden.
Ze zullen voor altijd zwart worden.
Guillaume gebruikt houtskool om zijn schetsen in tekeningen om te zetten. De techniek stelt hem in staat het zwart, en de duisternis van de voorstelling op te bouwen. Hij kan de houtskool overlappen, met zijn vinger vervagen, nieuwe lagen toevoegen, en zo het doek opbouwen.
Het toevoegen van lagen zwart is voor hem een manier om de herinnering te vervagen, maar het is ook in de zwartheid dat hun schoonheid huist. In dit proces maakt hij evenveel als hij on-maakt.
Ondanks het voortdurend veranderende aspect van de tekeningen gebruikt hij dezelfde eikenhouten lijsten, papieren, afmetingen en houtskool. Soms plakt hij twee papieren aan elkaar dit ziet hij als symbool voor de fragmentatie van de herinnering.
Guillaume blijft experimenteren en zijn praktijk ontwikkelen, terwijl hij probeert, ziet en doet.
Stephanie Gildemyn koos voor een opleiding in de vrije grafiek omdat tekenen daar het sterkste aan bod kwam. Tekenen is haar leven, maar in de loop der jaren, en na zich te hebben verdiept in de vele mogelijkheden van de grafiek, studeerde ze af met een reeks schilderijen.
“Wat mij het meest boeide in de grafiek is het omgekeerd denken. Datgene wat uitgespaard wordt is net zo belangrijk als wat effectief gedrukt wordt. Bij houtsnede is dat ontzettend belangrijk, je moet aandacht geven aan wat niet zal gedrukt worden. Dat maakt dat je je enorm toespitst op de kracht van de tekening, van de lijn.”
Dat omgekeerd denken is nog waar te nemen in de originele schilderijen die ze maakt waar witpartijen soms een indringende rol gaan spelen.
Eén van haar inspiratiebronnen is de mythologie. Het is opvallend hoe heel wat jonge kunstenaars nog steeds door het mythische worden aangesproken, dat bevestigt alleen maar hoe universeel en tijdloos mythen kunnen zijn. Zo is Stephanie aan de slag gegaan rond de mythe van Sisyphus. De man is de stichter en de koning van Korinthe in het oude Griekenland. Hij was een sluwe vos en bevorderde de handel, maar hij doodde soms gasten als dat hem goed uitkwam. Ook de goden was hij te slim af en uiteindelijk werd hij door Zeus, de oppergod, veroordeeld om een zwaar rotsblok de berghelling op te duwen. Eens de top bereikt rolt de rots terug naar benden en moet hij dus telkens opnieuw beginnen.
Stephanie Gildemyn heeft een schitterende reeks aquarellen rond deze mythe gecreëerd. De reeks is gebaseerd op de mythe maar evenzeer op wat bijvoorbeeld een auteur als Albert Camus daarover schrijft. De figuur Sisyphus staat ook voor de kunstenaar en zijn eeuwige zoektocht. Maar het gaat niet alleen om de kunstenaar, het gaat ook om ons, gewone mensen die allemaal momenten zoals Sisyphus hebben meegemaakt of nog meemaken. Voor de kunstenares zijn er elementen die we perfect kunnen transponeren naar de huidige tijd. Zij kwam bij het verhaal van Sisyphus terecht door een lezing over het ontstaan van de terrils bij onze steenkolenmijnen. Die steenhopen werden eigenlijk vooral gevormd door de noeste arbeid van sterk uitgebuite vrouwen en kinderen. Ook nu is er een grote parallelle economie via onderbetaald werk in een zwart circuit of het onbetaald werk van duizenden vrijwilligers. Het resultaat van haar kunstzinnige reflectie is in elk geval een zeer aantrekkelijke reeks. De volledige reeks van twintig aquarellen heeft al zijn weg gevonden naar alerte kunstliefhebbers en verzamelaars.
De serie op zich staande werken zijn meteen ook een soort van studie, een voedingsbodem voor een reeks van grote schilderijen. Het is niet de bedoeling om de oorspronkelijke aquarellen nu op groot formaat te gaan reproduceren, nee, ze vormen de aanzet tot die nieuwe reeks. De schilderijen zijn op groot formaat, dat moet je wel letterlijk nemen, ze hebben het formaat van een gewone deur.
Tijdens een zeer recente residentie in Aracena in het zuiden van Spanje heeft ze zich opnieuw toegelegd op een nieuwe reeks schilderijen op papier waarbij het landschap een grote rol is gaan spelen. Ze heeft die zeer vlak en tweedimensionaal uitgewerkt in voornamelijk blauwe tinten. Het is een bijzonder geslaagde reeks van quasi abstract aandoende werken geworden maar waar het initiële uitgangspunt nog steeds te achterhalen is.
Deze kunstenares weet duidelijk waar ze mee bezig is, ze reflecteert over haar werk zonder dat dit aan vitaliteit verliest.
In tegenstelling tot veel andere kunstenaars praat Felix Fasolt graag over zijn werk. Als hij aan het woord is, neemt hij je mee in zijn fascinerende wereld. Felix is een veelvraat als het over informatie gaat: er zijn weinig velden die hem niet interesseren. Van bodybuilding tot cartografie, van kolonisatie tot osmose: ze vloeien allemaal samen in zijn op het eerste gezicht misschien enigmatische tekeningen, sculpturen, films en installaties.
Een zeer diepgravende continue literatuur- en materiaalstudie ligt aan de grondslag van elk werk. Fasolt werkt rond het idee landschap en lichaam, en hoe deze twee werelden met elkaar versmolten zijn.
“Elk werk heeft een thematisch web: Annexatie – assimilatie – grenzen – kolonisatie – osmose – Bodybuilding – hustling – geschiedenis – cartografie – …”
Je vraagt je waarschijnlijk af wat bodybuilding en cartografie met elkaar te maken hebben. Fasolt legt dat feilloos uit:
“De cartografie claimt een dominantie over het landschap. Maar de foutmarge is enorm, want de dikte van de lijn op een kaart komt maar bij benadering overeen met de realiteit. Bovendien verandert een landschap continu. De cartografie wil als het ware het landschap vastgrijpen of beheersen. Bodybuilders willen hetzelfde met hun lichaam. Ze claimen een soort hypermasculiniteit, maar die heeft enorm veel schaduwzijdes. Zowel het landschap als het mannelijk lichaam worden enorm verengd en eenzijdig benaderd, maar ik vind net dat we als maatschappij meerstemmigheid en complexiteit moeten omarmen.
“Ook dat ideaal van dominantie en controle stel ik graag in vraag. Die illusie van maakbaarheid die in onze maatschappij zo aanwezig is: “als je iets wil worden en je doet hard genoeg je best, dan lukt het wel”.
Deze studie vertaalde Fasolt onder meer in de ‘Powerade Series’: Gelaagde tekeningen geïnfuseerd met vet en overgoten met energiedrank. Ze worden geïnstalleerd op beugels, als monitors in een fitnesscentrum, en kijken op je neer.
“Powerade biedt met zijn branding en reclame die belofte van maakbaarheid, wat voor mij het idee van de meritocratie uitdrukt. Een valse belofte, want zoveel hangt af van privileges. Dat idee van maakbaarheid is een verstikkende gedachte. Het beeld van ambitie in onze maatschappij is een stemmetje dat je constant vertelt dat je vooruit moet, en beter moet worden. Als een vervelende baas die over je schouder hangt en je continu aanport. Maar het is alomtegenwoordig, er valt bijna niet aan te ontsnappen.”
Fasolt is een echte informatieverzamelaar, hij documenteert zelfs zijn documentatie.
“Op een gegeven moment ben ik aan een ‘Structural Incomplete Glossary’ begonnen. Een document dat blijft groeien en de neerslag van mijn denkproces is. Extracten uit boeken en beeldmateriaal van materiaalonderzoek lopen in elkaar over. Zo zwengelt het ene werk ook weer nieuw werk aan.”
“Ik probeer verschillende narratieven samen te brengen. Die narratieven vertaal ik vervolgens met materialen. De materialen zijn als het ware protagonisten in een groot verhaal. Zo gebruik ik vet, dat een heel ander smeltpunt heeft dan pakweg tin. In mijn werken komen die protagonisten samen, ik breng ze in beeld, bijvoorbeeld in kaders van dubbel glas.”
Goed om weten:
– Felix Fasolt verkoopt zijn werk zelfstandig. Hij is niet vast verbonden aan een galerie, maar heeft wel een agent in Italië. Hij verkoopt vooral via Instagram.
– Een Fasolt durft wel eens te evolueren. Af en toe barst het glas omdat het materiaal verder muteert. Dat hoort erbij.
– Er is geen enkele vod te vinden in het atelier. Hij had immers opgekuist.
– “Opruimen is bijna ook constant werk maken.”
– Oranje en blauwe Powerrade mengen niet. Bah.
– Vanaf 28 oktober kan je in NTGent naar Killjoy Quiz gaan kijken. Fasolt staat in voor de scenografie.
deelnemen
meer info
De moderne antiek van Pierre De Valck
Pierre De Valck is een jonge Belgische ontwerper die merkwaardige objecten maakt. Ze verenigen moeiteloos invloeden uit verschillende tijden. Het wolkige, gewaxte aluminium en de strakke vormen herinneren aan Maarten Van Severen, de proporties zijn geïnspireerd op antieke Vlaamse en Chinese kasten, terwijl de kunstig in de meubelen verwerkte stenen ons terug naar de oertijd transporteren.
Die combinatie van invloeden is niet toevallig. Pierre De Valck houdt van objecten met een verhaal. Liefst meer dan één.
“Al van kindsaf ben ik geïnteresseerd in architectuur, kunst en vooral in archeologie. Ik ben geïntrigeerd door de geschiedenis van objecten, vooral van unieke en oude objecten die meer zijn dan enkel het resultaat van een industrieel proces. Designers van vandaag inspireren me niet zozeer. Geef mij maar de catalogi van musea of van veilinghuizen. Niet alleen de beschrijvingen van objecten fascineren me, maar ook de verhalen van de mensen die ze bezitten, de ‘provenance’ zoals dat heet. Verzamelaars interesseren mij eigenlijk meer dan designers.”
De collectie is ontstaan uit de interesses van Pierre De Valck, maar ook als reactie op de designwereld van vandaag.
“Ik hou niet zo van die focus op een steeds grotere productie en op het modieuze van design. Wat vandaag modieus is, is dat over vijf jaar niet meer. Dat stoort me. Vergelijk die trendgevoelige objecten eens met archeologische voorwerpen: die gaan al duizenden jaar mee. Marmeren bustes bijvoorbeeld zijn al heel lang in de mode, om het zo maar te zeggen. Dat inzicht was de aanzet om zelf een collectie te maken met wortels in archeologie en antiek. Daarom noem ik mijn meubelen ‘modern antiquities’.”
De collectie van Pierre De Valck is voorlopig nog beperkt van omvang. De productie is traag; dat is een bewuste keuze. De nieuwste objecten uit het atelier zijn ronde kasten voor aan de muur.
In elke kast zit een unieke steen met zijn eigen ‘provenance’ . Centraal in de ronde kast op de foto zit lapis lazuli, die ook Jan Van Eyck gebruikte in zijn kleurenpalet.
Wat is voor Pierre De Valck de volgende stap?
“Ik wil de collectie stap voor stap uitbouwen, op mijn eigen tempo. Ooit zou ik graag een fontein maken. Er zijn zoveel prachtige historische exemplaren. Ik wil graag mijn eigen visie op de fontein tonen. Voorlopig blijft het bij een droom”.
Als ik nieuwsgierig doorvraag, blijkt er toch al een vrij gedetailleerd plan te zijn van hoe één en ander er moet uitzien. Wie weet kunnen we die fontein sneller dan verwacht bewonderen.
We gebruiken cookies om ervoor te zorgen dat we u de beste ervaring op onze website bieden. Als je doorgaat met het gebruiken van de website, gaan we er vanuit dat ermee instemt.Ok